آسانسور بدون موتورخانه

 نحوه کار آسانسور  روملس (MRL)

آسانسورهای بدون موتورخانه از دستگاه کشش بدون دنده واقع در بالابر بهره می‌گیرند. استفاده از وزنه‌ی متقابل به دستگاه کمک می‌کند تا سیم آسانسور به چرخش در بیاید، که کابین را از طریق بالابر حرکت می‌دهد. آسانسورهای MRL بیشتر در هتل‌ها، آپارتمان‌ها، ساختمان‌‌ها و دفاتر تجاری کاربرد دارند.

طراحی این نوع از آسانسورها به گونه‌ای است که قادرند ۲ تا ۲۵ توقف (با ظرفیت معمولی ۴۵۰ تا ۳۲۰۰ کیلوگرم) انجام دهند. ظرفیت‌های سنگین (۵۰۰۰ کیلوگرم و بالاتر) می‌تواند پوشش‌های سنگین‌تر کابین را در خود جای دهد.

موتورهای بدون گیربکس (گیرلس)

امروزه با کمک تکنیک‌های بازخورد و فناوری های الکترونیکی، حرکت مناسب آسانسور و دقت در تراز طبقه را برای اکثر موتورهای الکتریکی بدون صرف هزینه گزاف می توان به دست آورد. در گذشته، موتورهای DC بهترین کیفیت حرکت را فراهم می کردند زیرا سرعت موتور را می توان به سادگی با استفاده از یک ژنراتور DC با یک خروجی متغیر تحت کنترل در آورد. در نتیجه، موتورهای DC به طور گسترده در اکثر کاربردهایی که به یک حرکت آرام و تنظیم دقیق نیاز دارند مورد استفاده قرار می گرفت.

موتورهای بدون گیربکس  DC

در سالهای دهه ۱۹۸۰، فن آوری الکترونیک در درایوها به عنوان وسیله تأمین انرژی برای موتورهای DC بزرگ جایگزین ژنراتورها شدند. در مقایسه با ژنراتورهای DC درایوها بازده بیشتری دارند و امکان کنترل بیشتری را نیز فراهم می نمایند. در پیشرفتهای به دست آمده در کنترل موتورهای AC این امکان وجود دارد که کیفیت حرکت خوب با استفاده از این موتورها فراهم شود.

تکنیک های پیشرفته کنترل فرکانس و ولتاژ منجر به معرفی موتورهای AC بدون گیربکس شده است. این امکانات باعث فراهم شدن کیفیت حرکت قابل رقابت با موتورهای بدون گیربکس DC برای هر نوع سرعتی شده است.موتور الکتریکی بدون گیربکس که شامل یک موتور محرکه، فلکه کششی، شاسی، ترمز مغناطیسی، آرمیچر جریان مستقیم (یا روتور در موتورهای AC)، بلبرینگ های محافظ، و در صورت نیاز فلکه هرزگرد و در حالت های خاص با سیم بکسل بندی دوبل شده است.

 آسانسور روملس موتور بدون گیربکس به طور کلی برای آسانسورهای سرعت بالا به طور معمول از ۲.۵ متر بر ثانیه به بالا مورد استفاده قرار می گیرند.با این حال، هم اکنون از آنها در تمام سرعتها شامل سرعت های پایین هم استفاده می شود.

شکل و وزن موتورهای آسانسور گیرلس

شکل و وزن این موتورهای محرکه به طور قابل توجهی بین تولیدکنندگان دارای تفاوت است. ولی اصول اولیه و اجزاء آنها مشابه یکدیگر هستند. نیرو در این مدل موتورها مستقیم و بدون دخالت گیربکس به کابین انتقال می یابد و برای نرم تر شدن حرکت کابین از مدار الکتریکی گلاتور سرعت حرکت موتور کنترل میشود. و  برای سرعت های بالای ۲.۵ مورد استفاده قرار میگیرند.

تفاوت موتور گیربکس دار و بدون گیربکس (گیرلس):

• موتورهای گیرلس به دلیل نبود گیربکس از نظر حجم کوچک تر از موتورهای گیربکس آسانسور می باشند و باعث نصب آسانتر آسانسور، به حداقل رساندن هزینه ها و تعمیرات میشود.
• موتور گیرلس آسانسور دارای بازده ۹۰% است در صورتی که بازده گیربکس آسانسور ۵۰% است.
• موتور گیرلس آسانسور نیاز به روغن کاری ندارد ولی گیربکس نیاز به روغن کاری مرتب دارد.
• موتور گیرلس به علت نوع ساخت آن داغ نمی کند و حتی در شرایط ترافیک و کار زیاد موتور برای خنک شدن توقف نمی کند ولی این توقف در حرکت برای خنک شدن در موتور گیربکس زیاد اتفاق می افتد.
• دور موتور گیرلس حدود ۱۵۰ دور در دقیقه است و همین باعث صدای بسیار کم می شود در صورتی که دور موتور گیربکس ۱۵۰۰ دور در دقیقه است.
• موتور گیرلس دارای حجم کمتر می باشد به همین خاطر میتوان از آن در نصب آسانسورهای روملس (MRL) استفاده کرد ولی این نصب در موتور گیربکس به دلیل حجم و وزن بیشتر امکان پذیر نمی باشد.

محدودیت های موتور آسانسور گیرلس نسبت به گیربکس برای آسانسور های بدون موتور خانه

• هزینه بالاتر کل سیستم آسانسور روملس نسبت به آسانسورهای گیربکس دار (تابلو، موتور، درایو، پاراشوت، هزینه نصب…)
• لازم به طراحی و انتخاب اجزا مناسب حتی قبل از قرارداد
• تنوع زیاد برندها و نبود اطمینان از موجودی کالا
• نبود تجربه و اطلاعات کافی در بین شرکت های آسانسور (تولید کنندگان، سرویس کاران، بازرگانان…)
• محدودیت کاربرد در محیط صنعتی (آلوده به ذرات جامد و گاز مخرب)

مزایای استفاده از موتور گیرلس در آسانسور MRL

• مسافران در این مدل شروع و توقف های بسیار نرم و آسوده تری را تجربه خواهند کرد.
• کلیه قطعات آسانسور مانند موتور، لنت ترمز و سیم بکسل به نرمی حرکت میکنند و در نتیجه عمر انها بیشتر خواهد شد.
• به فلایویل نیاز نخواهد شد.
• موتور این سیستم خنک تر عمل خواهد کرد.
• با حذف گیربکس قطعاتی مانند (روغن، فلایویل، چرخ دنده ها حذف خواهد شد).
• کاهش ابعاد و وزن
• کمتر شدن خسارت های زیست محیطی

معایب استفاده از موتور گیرلس برای آسانسور های روملس:

• هزینه آن نسبت به مدل های دیگر بیشتر است.
• نصب و نگهداری آن پیچیده و تخصصی تر است.
• در این مدل صدای موتور بیشتر خواهد شد.

فلایویل: برای کمتر کردن ضربات ناشی از شتاب اولیه و توقف چرخ فلزی بزرگی به نام فلایویل (چرخ طیار) به موتور وصل میشود که تکان های موتور را جذب میکند و کمی نرم تر خواهد شد.

مشخصات موتور های گیرلس یا بدون گیربکس:

• موتور DC ولتاژ متغییر

• موتور AC ولتاژ متغییر و فرکانس متغییر
• موتور AC با آهن ربای دائمی

موارد مهم در طراحی آسانسور روملس و انتخاب موتور گیرلس

• کاربری و ترافیک ساختمان

• ارتفاع ساختمان
• سیستم بکسل بندی ۱:۱ یا ۲:۲  یا بیشتر
• روش نصب (وزنه بغل، وزنه پشت)
• قطر فلکه کشش موتور و سیم بکسل

موارد مهم در نصب و راه اندازی آسانسور بدون موتورخانه

• الزام به آشنایی و تسلط به تکنیک فنی

• انتخاب تابلو فرمان و اینورتر حرفه ای
• ملزوم به طراحی و مهندسی قبل از خرید و نصب

موارد مهم در خصوص نصب موتور گیرلس (MRL) در چاه

• ساخت و طراحی مناسب اجزا متصل شونده موتور آسانسور روملس

• الزام به رعایت ضوابط استاندارد
• جانمایی و نصب گاورنر مناسب در چاه
• ملزوم به تامین شرایط و امکانات نجات اضطراری طبق استاندارد

ترمز الکترومکانیکی موتور های گیرلس

ترمز مکانیکی موتور گیرلس به صورت ترمز نگه دارنده طراحی می شود ولی در وضعیت اضطراری باید پیش از اینکه پاراشوت سرعت وارد عمل شود و کابین را متوقف کند به طور مستقل آسانسور را متوقف کند. ترمز آسانسور ها عموما از نوع جمع شونده خارجی مجهز به دو نوع کفشک است و در موتور محرکه ای بزرگ از نوع باز شونده داخلی به کار میرود.

کفشک های ترمز توسط لنت هایی پوشیده است که جنس این لنت دارای ویژگی های زیر است:

• از سایش بالایی برخوردار باشد.
• در مقابل آسیب های طبیعی مانند رطوبت مقاومت داشته باشد.
• مقاومت زیادی در مقابل گرما و حرکت داشته باشد.
• خاصیت ارتجاعی کافی داشته باشد.
• در مقابل ساییدگی و خراش مقاوم باشد