اگر صاحب یک ساختمان مسکونی یا اداری هستید، احتمالاً با افزایش هزینههای برق آسانسور روبهرو شدهاید. در نگاه اول ممکن است آسانسور وسیلهای کممصرف بهنظر برسد، اما واقعیت این است که مصرف برق آسانسور ۴ نفره میتواند سهم قابلتوجهی از قبض ماهانه شما را تشکیل دهد.
در این مقاله از شرکت آسانسور افلاک مهر، با نگاهی تحلیلی و کاربردی بررسی میکنیم که مصرف برق آسانسور چهار نفره چقدر است، چه عواملی بر آن تأثیر میگذارند، چگونه میتوان آن را کاهش داد و چه تکنولوژیهایی باعث بهینهسازی انرژی در آسانسورها میشوند.
مصرف برق آسانسور ۴ نفره
مصرف برق آسانسور به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از نوع موتور و سیستم کنترلی گرفته تا تعداد توقف ها و ظرفیت بار.
بهطور میانگین، آسانسور ۴ نفره با موتور گیربکسی ۵.۵ کیلوواتی در طول روز بین ۸ تا ۱۵ کیلووات ساعت برق مصرف میکند. این عدد ممکن است در ساختمانهایی با ترافیک بالا (مثل برجهای مسکونی) تا ۳۰٪ افزایش یابد.
✅ میانگین مصرف سالانه: حدود ۳۰۰۰ تا ۴۵۰۰ کیلووات ساعت در سال
✅ هزینه تقریبی سالانه: با نرخ برق تجاری فعلی، حدود ۳ تا ۵ میلیون تومان در سال
آسانسورهایی که از موتورهای بدون گیربکس (Gearless) و درایوهای کنترل دور (VVVF) استفاده میکنند، تا ۴۰٪ مصرف برق کمتری دارند.
مصرف برق هر آسانسوری عمدتاً به توان نامی موتور آن بستگی دارد. برای یک آسانسور ۴ نفره (با ظرفیت ۳۰۰ کیلوگرم) که معمولاً در ساختمانهای با ارتفاع متوسط (تا ۵ توقف) نصب میشود، استانداردهای فنی، توان موتور مشخصی را توصیه میکنند:
توان استاندارد موتور (گیربکس یا گیرلس): طبق بررسیهای فنی و جداول انتخاب موتور، برای یک آسانسور ۴ نفره تا حداکثر ۵ طبقه، معمولاً از موتورهایی با توان بین ۴ کیلووات (kW) تا ۵.۵ کیلووات (kW) استفاده میشود. اگر آسانسور شما از نوع کششی (بالابرنده با وزنه تعادل) باشد، موتور ۵.۵ کیلووات برای این ظرفیت رایج است. در مقایسه، یک آسانسور ۴ نفره هیدرولیک، به دلیل نداشتن وزنه تعادل در حرکت رو به بالا، به موتوری با توان بالاتری (مانند ۷.۵ کیلووات یا بیشتر) نیاز دارد که همین امر ذاتاً مصرف بالاتری را تحمیل میکند.
بسیاری از افراد به اشتباه، توان نامی موتور ( ۵.۵ کیلووات ) را در تعداد ساعات روز ضرب میکنند و مصرف روزانه را محاسبه میکنند. این یک خطای بزرگ است.مصرف برق آسانسورها بسیار “متناوب” است و به دو بخش تقسیم میشود:
| نوع مصرف | توضیح | سهم تقریبی در کل مصرف |
| مصرف در حال حرکت (Dynamic) | انرژی مصرف شده توسط موتور برای جابجایی کابین. این مصرف، فقط در زمان حرکت فعال است. | حدود ۲۰% تا ۳۰% |
| مصرف در حالت آماده به کار (Standby) | انرژی مصرف شده برای روشنایی کابین، تابلو فرمان، درایوها، فن کابین و سیستمهای کنترل در زمانی که آسانسور متوقف است. | میتواند تا ۷۰% تا ۸۰% کل انرژی سالانه باشد! |
محاسبه تقریبی مصرف برق آسانسور ۴ نفره
فرض کنیم آسانسور شما در یک ساختمان ۵ طبقه نصب شده است و روزانه ۱۵۰ بار رفتوآمد دارد.
مشخصات فنی:
- توان موتور: ۵.۵ کیلووات
- میانگین زمان حرکت هر سفر: ۳۰ ثانیه
- مصرف در هر حرکت: (۵.۵ × ۰.۵) = ۲.۷۵ کیلووات ساعت در ساعت → حدود ۰.۰۴۵ کیلووات ساعت در هر سفر
📅 مصرف روزانه: ۱۵۰ × ۰.۰۴۵ = ۶.۷۵ کیلووات ساعت
📆 مصرف ماهانه: ۶.۷۵ × ۳۰ = ۲۰۲.۵ کیلووات ساعت
💰 هزینه ماهانه: حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان (بسته به تعرفه برق)
✨ با نصب سیستم درایو VVVF میتوان این عدد را تا ۱۲۰ کیلووات ساعت در ماه کاهش داد.
« خرید آسانسور »
« نصب آسانسور »
عواملی که مصرف برق آسانسور ۴ نفره را افزایش میدهند
مصرف برق آسانسور ۴ نفره صرفاً به موتور خلاصه نمیشود. ۵ عامل زیر، مانند یک باتلاق انرژی، قبض شما را افزایش میدهند:
۱- نوع آسانسور (کششی در مقابل هیدرولیک)
- آسانسور کششی (Gearless/Geared): به دلیل استفاده از وزنه تعادل (که وزن کابین و حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت را جبران میکند)، مصرف انرژی بهینهتری دارد. آسانسور گیرلس (بدون گیربکس) به دلیل اصطکاک بسیار پایینتر، کممصرفترین نوع هستند.
- آسانسور هیدرولیک: در آسانسورهای ۴ نفره هیدرولیک، برای حرکت رو به بالا، موتور باید کل وزن کابین و بار را پمپ کند. حرکت رو به پایین فقط با نیروی جاذبه است. در نتیجه، مصرف برق در هنگام بالا رفتن به شدت بالاست و به طور کلی، مصرف برق هیدرولیکها بیشتر از کششیها است. (در ساختمانهای کوتاه، مزایای دیگری دارند، اما مصرف برق بیشتر است).
۲- درایو کنترل سرعت (VVVF) یا دو سرعته (Two-Speed)
- جادوی درایو VVVF (کممصرف): آسانسورهای ۴ نفره مجهز به درایو کنترل فرکانس متغیر (VVVF) با تنظیم دقیق سرعت و گشتاور موتور، تا حد زیادی از شوکهای الکتریکی و مصرف ناگهانی جلوگیری میکنند. این سیستمها به صورت شگفتانگیزی مصرف برق را کاهش میدهند و موتورهای
۵.۵ کیلووات
را به شدت بهینه میکنند. - آسانسور دو سرعته (پر مصرف): آسانسورهای قدیمیتر، با روش “دو سرعته” کار میکنند که فاقد اینورتر است. این آسانسورها در زمان راهاندازی و توقف، جریان بسیار بالایی را از شبکه میکشند که منجر به مصرف بسیار بیشتر و استهلاک قطعات میشود.
۳- عادات ترافیکی و تعداد سفرها
آسانسور ۴ نفره در یک ساختمان ۲۰ واحدی به مراتب بیشتر از یک ساختمان ۴ واحدی مصرف میکند. تعداد سفرها، بار جابهجاشده در هر سفر (بار کامل یا خالی) و میزان ترافیک در ساعات اوج مصرف، مستقیماً بر میزان کارکرد موتور و مصرف انرژی تأثیر میگذارد.
۴- تجهیزات جانبی کابین (روشنایی و فن)
بیشتر مصرف حالت آماده به کار مربوط به تجهیزات کابین است. روشناییهای قدیمی و پرمصرف، فن کابین که دائماً روشن است، و پنلهای نمایشگر میتوانند به طور نامحسوسی انرژی را هدر دهند.
۵- کیفیت نگهداری و اصطکاک
نگهداری ضعیف، منجر به سایش بیش از حد در ریلها، بکسلها و موتور میشود. افزایش اصطکاک یعنی نیاز به توان مکانیکی بیشتر برای غلبه بر مقاومت، و توان مکانیکی بیشتر یعنی… مصرف برق بیشتر! یک آسانسور ۴ نفره که سرویس دورهای نشده، به راحتی میتواند ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از حد معمول برق بسوزاند.
« همچنین بخوانید: قیمت روز آسانسور ۴ نفره »
« همچنین بخوانید: هزینه نصب آسانسور ۴ نفره »
« همچنین بخوانید: ابعاد چاله آسانسور ۴ نفره »
نحوه کاهش مصرف برق آسانسور ۴ نفره
کاهش مصرف برق آسانسور ۴ نفره نهتنها به کاهش هزینههای انرژی کمک میکند، بلکه باعث افزایش عمر مفید قطعات آسانسور و بهبود عملکرد کلی سیستم نیز میشود. بسیاری از ساختمانها به دلیل عدم آگاهی از روشهای صرفهجویی، سالانه مبالغ زیادی بابت مصرف برق آسانسور پرداخت میکنند. با بهکارگیری چند راهکار ساده و هوشمندانه میتوان مصرف برق را به شکل قابلتوجهی کاهش داد و در عین حال کارایی و ایمنی آسانسور را حفظ کرد.
روشهای مؤثر برای کاهش مصرف برق آسانسور ۴ نفره:
- نصب درایو کنترل دور (VVVF): این سیستم با تنظیم سرعت موتور در زمان شتابگیری و توقف، تا ۳۰٪ مصرف انرژی را کاهش میدهد.
- استفاده از موتور گیرلس (بدون گیربکس): موتورهای جدید گیرلس با راندمان بالا و صدای کمتر، تا ۴۰٪ برق کمتری نسبت به موتورهای گیربکسی مصرف میکنند.
- تعویض لامپهای کابین با LED: لامپهای LED عمر طولانیتری دارند و تا ۸۰٪ مصرف برق روشنایی را کاهش میدهند.
- نصب سنسور حضور (Motion Sensor): با نصب سنسور حرکت در کابین، روشنایی و تهویه تنها در زمان حضور مسافر فعال میشود.
- استفاده از سیستم بازیافت انرژی (Regenerative Drive): این سیستم هنگام پایین آمدن کابین، انرژی تولیدی را به برق تبدیل کرده و دوباره به مدار بازمیگرداند.
- سرویس و نگهداری منظم آسانسور: روغنکاری و تنظیم دقیق قطعات متحرک باعث کاهش اصطکاک و بهبود راندمان انرژی میشود.
- خاموش کردن تهویه در زمان عدم استفاده: فنهای تهویه در حالت بیاستفاده نیز برق مصرف میکنند؛ با نصب تایمر یا سنسور میتوان از این هدررفت جلوگیری کرد.
- بهینهسازی تابلو فرمان: جایگزینی تابلوهای قدیمی با مدلهای مجهز به تکنولوژی هوشمند، تا ۲۰٪ صرفهجویی در برق را ممکن میسازد.
- کاهش تعداد توقفهای غیرضروری: تنظیم دقیق عملکرد آسانسور بر اساس ترافیک ساختمان، از حرکتهای بیمورد جلوگیری کرده و انرژی کمتری مصرف میکند.
- آموزش ساکنان ساختمان: آگاهسازی کاربران درباره نحوه استفاده صحیح از آسانسور، مانند پرهیز از فشردن چند دکمه همزمان، نقش مهمی در کاهش مصرف دارد.
این اقدامات ساده اما مؤثر، در مجموع میتوانند تا ۵۰٪ کاهش مصرف برق آسانسور ۴ نفره را به همراه داشته باشند و باعث کاهش محسوس در قبض برق ماهانه ساختمان شوند.
جمع بندی
مصرف برق آسانسور ۴ نفره به عوامل مختلفی مانند نوع موتور، سیستم کنترل، روشنایی و تعداد سفرها بستگی دارد. اما با بهرهگیری از فناوریهای جدید و نگهداری صحیح، میتوان مصرف انرژی را تا ۵۰٪ کاهش داد.
به یاد داشته باشید: آسانسور کممصرف، نهتنها هزینههای شما را کاهش میدهد بلکه ارزش ملک شما را نیز افزایش میدهد.
پس اگر قصد دارید قبض برق ساختمان خود را کاهش دهید، همین امروز با یک کارشناس فنی مشورت کرده و مسیر صرفهجویی انرژی را آغاز کنید.
