بهبود ایمنی آسانسورها با استاندارد ISO
آسانسورها به عنوان یکی از اساسی ترین وسایل نقلیه در ساختمان ها شناخته شده اند. برای جلوگیری از وقوع حوادث و تأمین ایمنی در استفاده از آن‌ها، استانداردهای بین المللی مختلفی تدوین شده است. یکی از این استانداردها، استاندارد آسانسور بنیاد جهانی آسانسور، استاندارد ISO میباشد.
در دنیای امروزی که فناوری به سرعت پیشرفت می‌کند، بهره‌وری و ایمنی در طراحی و عملکرد آسانسورها امری بسیار حیاتی است. استانداردهای جهانی، به ویژه استاندارد ISO، نقش بسیار مهمی در بهبود ایمنی آسانسورها ایفا می‌کنند.
استاندارد ISO آسانسور چیست؟
استانداردهای ISO مجموعه‌ای از استانداردهای بین‌المللی هستند که توسط سازمان بین‌المللی استاندارد سازی (ISO) تدوین شده‌اند. این استانداردها در صنایع مختلف به منظور تضمین کیفیت، ایمنی، کارایی و سایر جنبه‌های مربوطه محصولات و خدمات به کار می‌روند. در صنعت آسانسور نیز استانداردهای ISO متعددی وجود دارند که هدف آن‌ها ایجاد یک چارچوب بین‌المللی برای طراحی، ساخت، نصب، نگهداری و خدمات آسانسورها، پله‌های برقی و پیاده‌روهای متحرک است.
به طور خلاصه، استاندارد ISO آسانسور به مجموعه‌ای از الزامات و دستورالعمل‌های بین‌المللی اشاره دارد که برای اطمینان از ایمنی، کیفیت و عملکرد مناسب آسانسورها و تجهیزات مرتبط تدوین شده‌اند.
موارد استاندارد ISO
استاندارد ISO که به بهبود سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای می‌پردازد، به عنوان یک الگوی اصلی برای ارتقاء ایمنی آسانسورها شناخته می‌شود. این استاندارد به کارفرمایان و تولیدکنندگان کمک می‌کند تا رویکردهای ایمنی را در تمام مراحل فرآیند تولید و نصب آسانسورها پیاده‌سازی کنند.
استاندارد آسانسور برای تعیین مشخصات فنی و ایمنی طراحی، نصب، تعمیر و نگهداری آسانسورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این استاندارد از آخرین تحولات فناوری و اطلاعات بهره می‌برد و شامل موارد زیر می‌شود:
- مشخصات فنی
- مشخصات ظاهری آسانسور
- مشخصات قابلیت های کنترلی
- مشخصات فنی مربوط به راه اندازی و تنظیم
- مشخصات فنی مربوط به نگهداری و تعمیر
ایمنی:
- مشخصات ایمنی مربوط به تجهیزات آسانسور
- مشخصات ایمنی مربوط به نصب و تعمیر آسانسور
- مشخصات ایمنی مربوط به عملیات آسانسور
کنترل کیفیت:
- مشخصات کنترل کیفیت برای نصب و تعمیر آسانسور
- مشخصات کنترل کیفیت برای عملیات آسانسور
تست و ارزیابی:
- مشخصات تست و ارزیابی مربوط به نصب، تعمیر و عملیات آسانسور
برخی از مهمترین استاندارد های ISO در آسانسور
ISO 9001: سیستم مدیریت کیفیت. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سیستم‌های مدیریت کیفیت موثری را برای اطمینان از ارائه محصولات و خدمات با کیفیت consistent ایجاد کنند.
ISO 14001: سیستم مدیریت زیست‌محیطی. این استاندارد چارچوبی برای مدیریت و کاهش اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌های مرتبط با آسانسور ارائه می‌دهد.
ISO 45001: سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی. این استاندارد به منظور ایجاد محیط کار ایمن و سالم برای کارکنان در صنعت آسانسور به کار می‌رود.
ISO 8100-1 و ISO 8100-2: این استانداردها که در حال جایگزینی استانداردهای اروپایی EN 81-20 و EN 81-50 هستند، به ایمنی ساخت و نصب آسانسورهای مسافر و باربری می‌پردازند و الزامات فنی دقیقی را برای اجزای مختلف آسانسور تعیین می‌کنند. انتظار می‌رود این استانداردها یک رویکرد جهانی برای ایمنی آسانسور ایجاد کنند.
ISO 14798: روش ارزیابی و کاهش ریسک برای آسانسورها، پله‌های برقی و پیاده‌روهای متحرک. این استاندارد روشی سیستماتیک برای مدیریت ریسک‌های مرتبط با این تجهیزات ارائه می‌دهد.
ISO 25745: عملکرد انرژی آسانسورها، پله‌های برقی و پیاده‌روهای متحرک. این مجموعه استانداردها به اندازه‌گیری و بهبود کارایی مصرف انرژی در این تجهیزات می‌پردازد.
ISO 8102 (مجموعه استانداردها): الزامات الکتریکی برای آسانسورها، پله‌های برقی و پیاده‌روهای متحرک. این مجموعه شامل استانداردهایی در زمینه سازگاری الکترومغناطیسی، سیستم‌های الکترونیکی ایمنی و امنیت سایبری است.
بخش‌های استاندارد ISO در آسانسور
استاندارد آسانسور ISO برای جلوگیری از وقوع حوادث و افزایش ایمنی در استفاده از آسانسورها مشخصات و الزاماتی را برای طراحی، نصب، راه‌اندازی و نگهداری آسانسورها تعریف می‌کند
این استاندارد به طور کلی به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش اول مشخصات و الزاماتی برای آسانسورهای باری و بخش دوم مشخصات و الزاماتی برای آسانسورهای مسافربری است
بخش اول استاندارد آسانسور ISO شامل مواردی همچون مشخصات فنی آسانسور، الزامات ایمنی، راه‌اندازی و نگهداری، سیستم‌های حفاظتی، مسیرهای خروج اضطراری و غیره می‌شود.
بخش دوم استاندارد نیز شامل مواردی همچون مشخصات فنی آسانسور مسافربر، الزامات ایمنی، دستورالعمل‌های تعمیر و نگهداری، ارتفاعات حداکثر و حداقل پله، درهای ورودی و خروجی و غیره است.
بخش اول: طراحی و تولید
۱.۱. رعایت مشخصات فنی
در این بخش، استانداردهای ISO بر تعیین مشخصات فنی آسانسورها تأکید دارند. این شامل دقت در ابعاد، قابلیت‌های فنی، و مواد استفاده‌شده در ساخت آسانسور می‌شود.
۲.۱. آزمون‌ها و استانداردهای عملکرد
بر اساس استانداردهای ISO، آزمون‌های عملکرد باید به‌طور دقیق انجام شده و عملکرد آسانسورها با استانداردهای مشخص، بررسی گردد. این اقدامات به تضمین کیفیت و عملکرد بهینه آسانسورها کمک می‌کند.
بخش دوم: نصب و راه‌اندازی
۱.۲. رعایت استانداردهای ایمنی نصب
در این مرحله، استانداردها بر رعایت پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های ایمنی در فرآیند نصب آسانسورها تأکید دارند. این شامل اطمینان از ثبات ساختمان، نصب صحیح تجهیزات، و ایجاد فرآیندهای ایمنی مرتبط با نصب است.
بخش سوم: نگهداری و بازبینی
۱.۳. برنامه‌ریزی نگهداری دوره‌ای
استانداردهای ISO مشخص می‌کنند که باید برنامه‌ریزی دقیق برای نگهداری دوره‌ای و بازبینی آسانسورها انجام شود. این برنامه‌ریزی شامل چک‌لیست‌های استاندارد و استفاده از تجهیزات اندازه‌گیری مناسب است.
عوامل موثر در بهبود ایمنی
۱. آموزش و آگاهی
آموزش کارکنان و افراد مرتبط با نصب و نگهداری آسانسورها در خصوص استفاده صحیح از تجهیزات و پیاده‌سازی استانداردهای ایمنی، از جمله اقدامات اساسی در بهبود ایمنی آسانسورهاست.
۲. نگهداری دوره‌ای
برنامه‌ریزی دقیق برای نگهداری دوره‌ای و بازبینی منظم آسانسورها با استفاده از روش‌ها و فرآیندهای مشخص شده در استانداردهای ISO، به تدریج میزان خرابی‌ها را کاهش داده و ایمنی را بهبود می‌بخشد.
۳. استفاده از تکنولوژی پیشرفته
استفاده از تکنولوژی‌های نوین در طراحی آسانسورها، مانند سامانه‌های اتوماتیک کنترل و سنسورهای پیشرفته، به افزایش ایمنی و کاهش خطرات مرتبط به عملکرد آسانسورها کمک می‌کند.
هدف اصلی استفاده از استاندارد ISO:
هدف اصلی استاندارد آسانسور ISO ایجاد یک سطح ایمنی و کیفیتی یکسان در طراحی، ساخت و استفاده از آسانسورها در سطح جهانی است. بنابراین، استفاده از این استاندارد در طراحی، ساخت و نصب آسانسورها می‌تواند به افزایش ایمنی و کاهش خطر وقوع حوادث و صدمات شخصی کمک کند.
استفاده از آسانسور در ساختمان‌های بلند امری بسیار پرکاربرد و حیاتی است. با توجه به اینکه از طریق آسانسور، افراد مختلف از جمله افراد مسن و کسانی که دارای ناتوانی حرکتی هستند، به سادگی می‌توانند به طبقات مختلف دسترسی داشته باشند، لذا ایمنی در استفاده از آسانسور بسیار حائز اهمیت است.
در این راستا، استاندارد آسانسور ISO مجموعه‌ای از الزامات و مشخصات فنی است که برای طراحی، ساخت و نصب آسانسورها در سراسر جهان تدوین شده است. این استاندارد شامل مواردی از جمله طراحی صفحات کنترل، محدودیت‌های حرکتی، سیستم‌های خودکار خاموشی و اطلاع رسانی در مورد نقص و خرابی آسانسور می‌شود.
با رعایت این استانداردها و استفاده از تجهیزات پیشرفته و مرغوب، می‌توان ایمنی و کیفیت استفاده از آسانسورها را بالا برد و از وقوع حوادث جلوگیری کرد.
با توجه به بخش‌های مختلف استاندارد ISO در آسانسورها، این استانداردها به عنوان یک راهنمای کامل برای تمامی مراحل طراحی، تولید، نصب، و نگهداری آسانسورها عنوان می‌شوند. پیشرفت و پیشرفت مداوم در این بخش‌ها با تضمین ایمنی، عملکرد بهینه، و اعتماد عمومی به این وسیله حمل و نقل اساسی همراه خواهد بود.
