سیم بکسل آسانسور چیست؟
سیم بکسل آسانسور که به انگلیسی “Elevator Wire Rope” یا “Lift Wire Rope” نامیده می‌شود.، قطعه بسیار مهم که در مرحله مکانیک آسانسوراستفاده می‌شود. اولین بار توسط مهندس معدن آلمانی به نام آلبرت در سال ۱۹۸۴ با جنس فولادی که از مقاومت بالایی برخوردار است ساخته شد.
به طور کلی عمر مفید سیم بکسل آسانسور بین ۵ تا ۱۰ سال است که بادر نظر گرفتن ترافیک ساختمان و وزن استفاده کنندگان توسط آسانسور آن ساختمان برای هر آسانسور متغیر می‌باشد.
ساختار سیم بکسل آسانسور
سیم بکسل‌ها دارای مشخصات مهمی هستند که هر کدام از این قطعات باعث استحکام بیشتر سیم بکسل می‌شود، این قطعات به شرح زیر می‌باشند:
هسته یا مغزی سیم بکسل آسانسور
بخش مهم سیم بکسل، آسانسور هسته یا همان مغزی می‌باشد. مغزی به علت نقش نگهدارنده‌ای که در حفظ رشته سیم مفتول در شرایط وارد شدن بار و فشار به سیم بکسل دارد باید از قطر مناسبی برخوردار باشد. اگر قطر مغری سیم بکسل کم باشد در هنگام وارد شدن فشار باعث ساییده شدن و کاهش طول عمر رشته‌ها می‌شود.
امروزه هسته یا مغزی مناسب برای بالا بردن طول عمر سیم بکسل آسانسور بهترین گزینه مغزی فولادی و کنفی هستند، مغزی کنفی در مقایسه با فولادی از انعطاف بیشتر و مقاومت و استحکام کمتری برخوردار است.
استرند
برای نگهداری رشته‌های مغزی نیاز به یک پیچش طناب به دور رشته‌ها می‌باشد، استرند با پیچیدن به دور رشته‌های مغزی باعث ایجاد انسجام و بالا بردن مقاومت رشته‌ها می‌شود.
مفتول
از پیچیده شدن چندین مفتول استرند سیم بکسل به وجود می‌آید. فلزاتی همچون آهن، فولاد، برنز، فولاد ضد زنگ مفتول مورد استفاده در سیم بکسل می‌باشند.
انواع مفتول‌ها در سیم بکسل آسانسور
در تولید سیم بکسل از انواع مختلفی مفتول استفاده می‌شود:
- مفتول فولادی فاقد روکش: این نوع سیم بکسل درمکانهایی که رطوبت بالایی دارند مناسب نیست، در محیط‌هایی که رطوبت کمی وجود دارد یا اصلارطوبت نباشد این نوع مفتول گزینه مناسبی است
- مفتول فولادی استیل: مفتول‌های فولادی استیل برای مکانهای با گرمای بالا ومرطوب برخوردار هستند گزینه مناسبی است، این مفتول در برابر گرما و زنگ زدگی از مقاومت بالایی برخوردار است.
- مفتول فولادی گالوانیزه: این نوع مفتول برای محیط‌هایی که دارای رطوبت بسیار بالایی هستند و امکان زنگ‌زدگی بسیار بالایی در آن محیط وجود دارد بهترین گزینه است.
انواع سیم بکسل آسانسور
سیم بکسل آسانسور بر اساس چندین ویژگی مختلف قابل دسته‌بندی هستند. این ویژگی‌ها شامل نوع، جنس، تعداد رشته، کاربرد و استانداردهای فنی هستند. در ادامه به انواع مختلف سیم بکسل آسانسور اشاره می‌کنیم:
انواع سیم بکسل بر اساس بافت
سیم بکسل آسانسور بسته به نوع بافتی که دارند، میتوان در پنج نوع، دسته بندی کرد:
- بافت استاندارد (Standard Lay): سیم‌های داخلی و خارجی به صورت متناوب تابیده می‌شوند و برای کاربردهای عمومی با نیاز به استحکام بالا مناسب هستند.
- بافت استاندارد (Standard Lay): سیم‌های داخلی و خارجی به صورت متناوب تابیده می‌شوند و برای کاربردهای عمومی با نیاز به استحکام بالا مناسب هستند.
- بافت سیل (Seal Lay): سیم‌های داخلی به‌طور لایه‌ای توسط سیم‌های خارجی پوشیده می‌شوند و برای کاربردهایی که به انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر سایش نیاز دارند، مناسب است.
- بافت وارینگتون (Warrington Lay): ترکیب سیم‌های ضخیم و نازک برای مقاومت بالا در برابر سایش و کشش و مناسب برای صنایع سنگین و تجهیزات کششی.
- بافت لنگ (Lang Lay): سیم‌های خارجی در یک جهت خاص تابیده می‌شوند، که انعطاف‌پذیری بیشتری ایجاد می‌کند و برای کاربردهایی که نیاز به خم شدن زیاد دارند، مناسب است.
- بافت سیل لنگ (Seal Lang Lay): ترکیبی از بافت سیل و لنگ برای ترکیب انعطاف‌پذیری و مقاومت بالا در شرایط خاص.
سیم بکسل آسانسور بر اساس نوع
- سیم بکسل شش رشته‌ای (۶×۱۹): این نوع سیم بکسل از ۶ رشته و ۱۹ مفتول تشکیل شده و برای کاربردهای عمومی مانند آسانسورهای سبک تا متوسط استفاده می‌شود.
- سیم بکسل هفت رشته‌ای (۷×۱۹): سیم بکسل با ۷ رشته و ۱۹ مفتول، مناسب برای بارهای سنگین‌تر و شرایطی که نیاز به استحکام بیشتری دارند.
- سیم بکسل هفت رشته‌ای (۷×۷): این نوع نیز برای آسانسورهای سبک و متوسط کاربرد دارد، به دلیل انعطاف‌پذیری بیشتر، اما استحکام کمی کمتر از نوع ۷×۱۹ دارد.
انواع سیم بکسل آسانسور بر اساس جنس
- سیم بکسل فولادی (Steel): رایج‌ترین نوع سیم بکسل است که برای اغلب آسانسورها استفاده می‌شود. این سیم بکسل‌ها دارای استحکام بالا و مقاومت در برابر سایش هستند.
- سیم بکسل گالوانیزه (Galvanized): این نوع سیم بکسل‌ها پوشش گالوانیزه دارند که آن‌ها را در برابر خوردگی مقاوم می‌سازد، بنابراین در محیط‌های مرطوب یا بیرونی مناسب‌تر هستند.
- سیم بکسل ضد زنگ (Stainless Steel): برای شرایط خاص که نیاز به مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی (مثل محیط‌های نمکی یا ساحلی) وجود دارد، سیم بکسل‌های استنلس استیل انتخاب مناسبی هستند.
سیم بکسل آسانسور بر اساس تعداد رشته
سیم بکسل‌های تک رشته‌ای (Single Strand): برای برخی از آسانسورهای سبک و کم‌وزن کاربرد دارند.
سیم بکسل‌های چند رشته‌ای (Multi-Strand): معمولاً برای آسانسورهای سنگین‌تر و نیازمند قدرت بیشتر استفاده می‌شوند و انعطاف‌پذیری بیشتری دارند.
انواع سیم بکسل آسانسور بر اساس کاربرد
- سیم بکسل آسانسور کششی: این نوع سیم بکسل برای آسانسورهایی که سیستم کششی دارند، استفاده می‌شود. این سیم بکسل‌ها باید استحکام بالایی داشته باشند تا بتوانند بار سنگین را حمل کنند.
- سیم بکسل آسانسور کششی با قرقره: این نوع برای استفاده در سیستم‌های آسانسور با قرقره‌ها و شیارهای خاص طراحی شده است.
برند های سیم بکسل آسانسور
برندهای مختلفی در زمینه تولید سیم بکسل آسانسور فعالیت میکنند که هرکدام ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند. در اینجا به بررسی برخی از برندها میپردازیم:
- برندهای آلمانی:
- سیم بکسل گوستاولف (Gustav Wolf): یکی از برندهای معروف آلمانی در زمینه تولید سیم‌های کششی برای آسانسور است که به دلیل کیفیت و استانداردهای بالای خود شناخته می‌شود. این برند در سطح جهانی معتبر است.
- سیم بکسل کیس وایر کره(KIS Wire): برند کره‌ای معتبر در زمینه تولید سیم‌های کششی و کابل‌های مخصوص آسانسور که با کیفیت بالا در سطح جهانی شناخته شده است.
- سیم بکسل الفانت کره(Elephant): برند دیگر کره‌ای که در زمینه تولید سیم‌های کششی و کابل‌های آسانسور فعالیت می‌کند و به دلیل کیفیت و دوام محصولات خود شناخته می‌شود.
عمر مفید سیم بکسل آسانسور
عمر مفید سیم بکسل آسانسور به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع سیم بکسل، شرایط محیطی، نحوه استفاده، میزان بار و نگهداری آن. به طور کلی، عمر مفید سیم بکسل‌های آسانسور معمولاً بین ۳ تا ۵ سال است، اما این زمان می‌تواند بر اساس شرایط خاص متفاوت باشد.
عواملی که بر عمر سیم بکسل آسانسور تأثیر می‌گذارند:
- نوع سیم بکسل: سیم بکسل‌های با کیفیت و ساختار مناسب معمولاً عمر طولانی‌تری دارند.
- حجم و نوع بار: استفاده از آسانسور برای حمل بارهای سنگین‌تر یا بارهای با تغییرات زیاد (مثلاً بارهای غیر یکنواخت) می‌تواند باعث کاهش عمر سیم بکسل شود.
- شرایط محیطی: در محیط‌های مرطوب، آلوده یا در معرض مواد شیمیایی، سیم بکسل‌ها زودتر فرسوده می‌شوند. همچنین، دمای بالا یا پایین نیز می‌تواند تأثیر منفی داشته باشد.
- استفاده صحیح و نگهداری: استفاده مناسب از آسانسور (اجتناب از بارگذاری بیش از حد) و نگهداری منظم (گریس‌کاری و بررسی‌های دوره‌ای) می‌تواند به افزایش عمر مفید سیم بکسل کمک کند.
راهکار افزایش عمر مفید سیم بکسل آسانسور
از عوامل مهم در افزایش عمر مفید سیم بکسل آسانسور روغنکاری آن‌ها به صورت مرتب می‌باشد.
تست کشش سیم بکسل که باید به صورت ماهیانه انجام شود.
دلایل آسیب دیدگی سیم بکسل آسانسور
- عدم سرویس به موقع و رعایت نکردن شرایط نگهداری از سیم بکسل با توجه به شرایط حاکم بر جو هوا
- رطوبت بیش از حد در اطراف سیم بکسل
- خشک شدن مغزی سیم بکسل به دلیل عدم روغنکاری به موقع و مناسب
روغن کاری سیم بکسل آسانسور
روغنکاری سیم بکسل آسانسور یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که به افزایش عمر مفید سیم بکسل‌ها، جلوگیری از سایش و آسیب‌های احتمالی، و حفظ کارایی سیستم آسانسور کمک می‌کند. در ادامه به نحوه روغن کاری میپردازیم:
نحوه روغن کاری سیم بکسل آسانسور
روغن کاری سیم بکسل آسانسور یک فرآیند حیاتی برای افزایش عمر مفید سیم‌ها، کاهش سایش و جلوگیری از زنگ‌زدگی است. برای انجام این کار، ابتدا باید تمامی ابزار و مواد لازم مانند روغن مخصوص سیم بکسل، لوازم ایمنی مانند دستکش و عینک محافظ، و اسپری روغن یا پارچه تمیز در دسترس باشد. پیش از شروع، اطمینان حاصل کنید که برق سیستم قطع شده و ایمنی رعایت شده باشد. سپس وضعیت سیم بکسل‌ها را بررسی کرده و از وجود هر گونه آسیب یا آلودگی مطمئن شوید. در صورت لزوم، سیم‌ها را تمیز کنید. پس از آن، روغن مخصوص سیم بکسل را به‌طور یکنواخت و به کمک اسپری یا پارچه روی سیم‌ها پاشیده و از بالا به پایین سیم بکسل‌ها حرکت کنید تا روغن به تمامی بخش‌های سیم نفوذ کند. در بخش‌های حساس مانند قرقره‌ها و چرخ‌ها باید دقت بیشتری به کار گرفته شود. پس از روغنکاری، سیم‌ها را حرکت دهید تا روغن به درون لایه‌های داخلی سیم نفوذ کرده و سپس روغن اضافی را پاک کنید. در نهایت، سیستم آسانسور را راه‌اندازی کرده و عملکرد سیم بکسل‌ها را بررسی کنید تا از روان بودن حرکت اطمینان حاصل شود. روغنکاری منظم و استفاده از روغن‌های مخصوص سیم بکسل می‌تواند عمر مفید سیستم آسانسور را به طور چشمگیری افزایش دهد.
