فهرست مطالب
در این مقاله به طور کلی به تهاتر میپردازیم و در مقاله بعدی این موضوع را در صنعت آسانسور بررسی مینماییم.
برخلاف تصور عموم چنین نیست که با اختراع پول، تهاتر یا معامله کالا به کالا به تاریخ پیوسته باشد! حتی دراقتصاد مدرن نیز این نوع تبادل پایاپای طرفداران خاص خود را دارد. به ویژه در شرایط خاص اقتصادی مثل کمبود نقدینگی یا در شرایط تحریم، معاملات تهاتری بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. معاملات تهاتری در ایران در ساخت و ساز بیش از سایر بازارها رونق یافته است. در این مطلب نگاهی دقیق تر به شرایط معاملات تهاتری و مزایا و معایب آن با تمرکز بر تهاتر در صنعت ساختمان میپردازیم.
تهاتر یا معامله پایاپای به معنی معامله کالا با کالا است. معاملات تهاتر از زمانی شروع شد که افراد تخصصی شدن کارها را پذیرفتند. یکی دامدار خوبی بود و دیگری یک کشاورز خوب. قرار شد که کشاورز در قبال دریافت گوشت از دامدار، به او برنج بدهد. در این صورت هر دو میتوانستند غذایی حاوی گوشت و برنج میل کنند
معامله پایاپای، مبادله کالا یا خدمات در ازای سایر کالاها یا خدمات است. به عبارت دیگر، هر معاملهای که در آن دو کالا مستقیما با همدیگر مبادله شوند، یک معامله پایاپای یا تهاتر است. در تهاتر هیچ ابزار معاملهای مثل چک یا پول مورد استفاده قرار نمیگیرد.
تهاتر برای مجموعه هایی که خدمات و مبادله کالا به کالا را به استفاده از پول ترجیح میدهند، روشی مناسب است. همچنین کسانی که فاقد ارز مبادلهای هستند، می توانند از طریق تهاتر خدمات و کالا مورد نیاز خود را تهیه کنند.
با رواج پول، به مرور تمایل به استفاده از تهاتر کمتر شد؛ اما امروزه همچنان دلایل متعددی برای انجام معاملات تهاتری وجود دارد.
کاهش نقدینگی، تحریمها، تلاش برای برطرف کردن نیاز به جای کسب سود و فرار مالیاتی از جمله دلایل روی آوردن مردم، سازمانها و کشورها به معاملات تهاتری هستند.
در شرایط تحریم که امکان تبادل مالی میان کشورها وجود ندارد، تهاتر یک راه انجام معامله بدون جابه جایی پول است. یا در شرایطی که استفاده از نقدینگی دشوار باشد، معاملات تهاتری بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
با اینکه امروزه تهاتر در صنایع مختلف رایج است؛ اما یکی از پرطرفدارترین بازارها، تهاتر در صنعت ساخت و ساز است. هدف اصلی معاملات تهاتری در صنعت ساختمان، معمولا جبران کمبود نقدینگی است.
تهاتر در ساخت و ساز باعث صرفهجویی در هزینه کرد پول نقد شده و از طرف دیگر باعث افزایش فروش واحدهای پروژه میگردد. به همین علت مالکان و انبوه سازان ساختمان برای فروش واحدهای خود از طریق معاملات تهاتری و معاوضه واحدها با زمین، ملک، ماشین و… یا از طریق معاوضه مصالح ساختمانی با واحد ساخته شده، امکان ساخت و ساز جدید را برای خود فراهم مینمایند.
معاملات تهاتری در صنعت ساختمان دارای چند نوع است که به آن خواهیم پرداخت :
اگر دو ملک با هم مبادله شوند، در این نوع معامله، معاوضه گفته میشود. به این نوع از معاملات تهاتر، پیمانکاران زمین یا ساختمان کلنگی را از صاحب ملک تحویل گرفته و پس از اتمام ساخت و ساز، در برابر بدهی به وجود آمده، یک یا چند واحد از ساختمان احداث شده را به طرف معامله واگذار میکنند.
هر ساخت و سازی نیازمند مصالح و مواد اولیه است. با توجه به قیمت بالای مصالح ساختمان، این نوع معامله تهاتری بسیار رایج بوده و از طرف پیمانکاران مورد استقبال زیادی قرار گرفته است. تهاتر مصالح ساختمانی به این صورت است که پیمانکار در برابر دریافت مصالح ساختمانی، یک یا چند واحد مسکونی را به طرف معامله واگذار میکند. در این معامله تهاتری، نرخ واحد مسکونی به وسیله کارشناسان قیمتگذاری میشود و بر اساس آن مبلغ، از تولیدکنندگان یا عرضهکنندگان مصالح ساختمانی اقدام به دریافت مصالح میگردد.
تهاتر معمولا برای سازنده و تولیدکننده در صنعت ساخت و ساز مناسب است و به همین دلیل است که تهاتر در صنعت ساختمان بیش از سایر صنایع رونق دارد. در ادامه به برخی از مزایای تهاتر مصالح ساختمانی اشاره میکنیم.
معایب و مشکلات تهاتر
با وجود مزایایی که اشاره کردیم، معاملات تهاتری از برخی معایب و چالشها از قبیل موارد است: