معرفی تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور مغز متفکر؟ این سوال ممکن است برای تعداد زیادی از افراد به وجود بیاید. اجازه دهید در پاسخ به این سوال از یک مثال استفاده کنیم. تابلو فرمان آسانسور (Elevator control panel) که می‌توان مغز متفکر هر آسانسوری دانست، جایی است که دستورات لازم برای عملکرد صحیح آسانسور صادر می‌شود.
برای بررسی نحوه عملکرد تابلو فرمان آسانسور، ابتدا باید به سراغ بررسی اصلی‌ترین اجزای تابلو فرمان برویم:
اجزای تابلو فرمان آسانسور
به غیر از انواع تابلو فرمان، مدارهای فرمان، ریز پردازنده ها و قطعات الکترونیکی دیگری نیز وجود دارند که در همه تابلو فرمان ها مشترک‌اند. برخی از این قطعات تابلو فرمان در ادامه لیست شده‌اند:
کلید های گردان، کلیدها و فیوزها، کنتاکتورها، لامپ سیگنال، رله ها، تایمر، رگلاتور خازنی، درایو، و…
وظایف تابلو فرمان آسانسور
برخی از وظایف اصلی تابلو فرمان عبارت است از:
موقعیت‌یابی کابین آسانسور
کنترل جهت حرکت آسانسور: عضوی از تابلو فرمان آسانسور که وظیفه هدایت آسانسور در جهت بالا و پایین را به عهده دارد برد تابلو فرمان است.
حفظ ایمنی لازم برای سیستم آسانسور.
تشخیص وضعیت‌های گوناگون آسانسور.
کنترل قطعاتی همچون ترمزها، سوییچ‌ها و…: کنترل برخی از قطعات آسانسور از جمله در کابین آسانسور، سوئیچ‌ها و ترمزها به عهده تابلو فرمان آسانسور است.
پردازش قسمت های مختلف الکتریکی آسانسور: همه پیام های ارسالی از کلیه دکمه های آسانسور چه دکمه های داخلی و چه دکمه های بیرونی به تابلو فرمان آسانسور ارسال شده و توسط این قطعه آسانسور پردازش می‌شود.
حفاظت الکتریکی از قطعات و تجهیزات آسانسور.
پذیرش درخواست شستی‌های احضار در کابین و طبقات.
انواع تابلو فرمان آسانسور
تابلو فرمان آسانسور در مدل ها و ساختار های مختلفی تولید می‌شود و به همین علت انواع متفاوتی از آن‌ها وجود دارد که از دیدگاه های متفاوتی تقسیم بندی شده‌اند.
تابلو فرمان رله‌ای
این نوع تابلو از قدیمی ترین انواع تابلو آسانسور می‌باشد. قطعات و تجهیزات به کار رفته در این نوع تابلوها کاملا شبیه تابلو‌های صنعتی کنتاکتوری می‌باشد. کاربرد بسیار پایین این نوع تابلوها و عدم هماهنگی با تکنولوژی‌های جدید سیستم آسانسور باعث خارج شدن این تابلوها از صف تولید شده است.
تابلو فرمان PLC
در این تابلو فرمان ها از PLC برای کنترل سیستم آسانسور استفاده می‌شود. PLC دستگاهی است که به پردازنده، حافظه، مبدل های ولتاژ و یک سری پورت ورودی و خروجی مجهز می‌باشد. به طور کلی از نظر برق صنعتی، سیستم آسانسور کاملا شبیه به دیگر سیستم‌های صنعتی می‌باشد. بنابراین در این سیستم‌ها نیز منطق عملکرد، ورودی و خروجی و حفاظت را می‌توان با PLC انجام داد. مزیت PLC برنامه پذیر بودن است. اما از منظر عملی استفاده از PLC برای تابلو فرمان به هیچ وجه توجیه اقتصادی ندارد.
تابلو فرمان میکروکنترلری
این نوع تابلو از پرکاربردترین تابلو فرمان‌ها در بازار کنونی صنعت آسانسور است. میکروکنترلر دارای قسمت‌های بسیاری برای کنترل و هدایت فرآیند های صنعتی بطور یکجا است و در یک بسته قرار دارد. از انواع میکروکنترلر مورد استفاده در تابلو فرمان می‌توان به AVR، 8051 و … اشاره کرد. در این تابلو فرمان‌ها از مبدل‌های آنالوگ به دیجیتال و پورت‌های ارتباطی سریال استفاده می‌شود.
برخی مزایای استفاده از تابلو فرمان‌های میکروکنترلری عبارتنداز:
- سرعت بالا
- حساسیت پایین به نویز
- حافظه‌ی بالا
- پردازش هوشمند
- قیمت ارزان آسانسور
- تعمیر راحت
- حجم و اندازه پایین
- کم مصرف بودن
تابلو فرمان تک سرعته یا درایو دار (3VF)
در این نوع از تابلو فرمان یک درایور یا کنترل دور موتور وجود دارد که سطح فرکانس و ولتاژ را تغییر می‌دهد. این تغییرات فرکانس و ولتاژ باعث تغییر در سرعت و گشتاور موتور و همچنین بوجود آمدن بهترین شرایط برای استارت موتور می‌شوند. با استفاده از این تابلو فرمان راه‌اندازی موتور به صورت نرم خواهد بود.
در این تابلو فرمان‌ها برای استارت مطلوب از یک اینورتر استفاده می‌شود. وجود درایور از آن نظر دارای اهمیت است که باعث می‌شود سرعت موتور آسانسور از لحظه شروع به یکباره از صفر به سرعت نامی نرسد. شروع با دور آهسته و افزایش تدریجی ولتاژ باعث می‌شود تا موتور به آرامی به سرعت نامی خود برسد.
تابلو فرمان دو سرعته (AC2)
تابلو فرمان دوسرعته برای آسانسورهایی کاربرد دارد که موتور آن دارای دو سیم‌پیچ برای دو سرعت متفاوت باشد. موتور در این سیستم بصورت راه‌اندازی مستقیم کار می‌کند. در این سیستم آسانسور، ابتدا موتور با سیم‌پیچ دور تند شروع به حرکت می‌کند و سریعا به سرعت نامی خود می‌رسد.
هنگام نزدیک شدن به ایستگاه سیم‌پیچ دور تند از مدار خارج شده و سیم پیچ دور کند وارد مدار می‌شود و سرعت آسانسور کاهش می‌یابد تا به صفر برسد.
در این روش جریان راه‌اندازی موتور 5 تا 7 برابر جریان نامی سیم‌پیچ است که علاوه بر کاهش عمر مفید موتور سبب افزایش مصرف برق می‌شود. همچنین تکانه‌های ناشی از شروع حرکت و تغییر سرعت موتور محسوس بوده و باعث ایجاد ضربه ناگهانی در کابین می‌شود.
تابلو فرمان هیدرولیک
این مدل تابلو فرمان اکثرا برای آسانسورهایی که در ساختمان‌های با حداکثر هشت طبقه هستند، استفاده می‌شود. از خصوصیات آن ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
حفاظت کامل و قابل تنظیم از موتور، پمپ توسط برد کنترل بار
قابلیت راه‌اندازی انواع پاور یونیت های موجود در بازار
امکان راه‌اندازی برای انواع درب‌های AC/DCشامل درب‌های اتوبوسی، سماتیک و سلکوم ۲۲۰ و مری
امکان راه‌اندازی تا ۸ طبقه کلکتیودان و ۶ طبقه کلکتیو سلکتیو، با استفاده از جعبه رویزیون کارکدک قابل افزایش به ۱۶ طبقه کلکتیودان و ۹ طبقه کلکتیو سلکتیو