آسانسورهای شیبدار به عنوان راه حلی کارآمد برای جابه‌جایی افراد و بار در مسیرهای شیبدار، نقش مهمی در ساختمان‌ها و فضاهای عمومی ایفا می‌کنند. این نوع آسانسورها با طراحی خاص خود، امکان دسترسی آسان و ایمن را برای افرادی با محدودیت‌های حرکتی و همچنین برای حمل و نقل کالا فراهم می‌کنند.
این نوع از آسانسور ها برخلاف آسانسورهای متداول که حرکت عمودی دارند، در مسیرهای شیبدار و به صورت مایل حرکت می‌کنند و به همین دلیل برای ساختمان‌ها و مکان‌هایی با شیب طبیعی بسیار مناسب هستند.
در این مقاله، به بررسی دقیق نحوه عملکرد آسانسورهای شیبدار و انواع مختلف آن‌ها و مزایای استفاده از این سیستم‌ها خواهیم پرداخت.
آسانسور شیبدار چیست ؟
آسانسور شیبدار، دستگاهی است که برای جابه‌جایی افراد و بار در مسیرهای شیبدار طراحی شده است. این آسانسورها در مقایسه با پله‌ها، دسترسی ایمن‌تر و راحت‌تری را برای افراد با محدودیت‌های حرکتی، سالمندان و کودکان فراهم می‌کنند. همچنین، در مکان‌هایی که نصب آسانسور معمولی امکان‌پذیر نیست، آسانسور شیبدار به عنوان یک جایگزین مناسب به شمار می‌رود.
انواع آسانسورهای شیبدار
آسانسورهای شیبدار بر اساس نوع محرک و کاربرد، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:
- 1. آسانسور کششی:
- در این نوع آسانسور شیبدار، یک موتور الکتریکی از طریق سیم‌بکسل به کابین متصل شده و آن را به حرکت در می‌آورد. محل قرار گیری موتور در آسانسور کششی می تواند در بالای چاهک آسانسور و یا در موتورخانه باشد و این موتورخانه در پایین و مجاورت چاهک ساخته می شود. این نوع آسانسورها برای مسافت‌های طولانی و ظرفیت‌های بالا مناسب هستند.
- 2. آسانسور هیدرولیکی:
- نوع دیگر آسانسور شیبدار آسانسور هیدرولیکی است که در آن، یک پمپ هیدرولیکی نیروی لازم برای حرکت کابین را تامین می‌کند. به گونه ای که با فشرده شدن مایع هیدرولیک توسط موتور، نیرویی هیدرولیکی تولید شده که باعث به حرکت در آمدن جک ها و در نهایت کابین آسانسور می شود. آسانسورهای هیدرولیکی معمولاً برای مسافت‌های کوتاه‌تر و ظرفیت‌های کمتر استفاده می‌شوند.
- 3. آسانسور وینچی:
- در این نوع آسانسور شیبدار، یک وینچ (طناب‌پیچ و یا همان بکسل) نیروی محرکه را تامین می‌کند. دراین نوع آسانسور برخلاف آسانسور های کششی قاب وزنه وجود ندارد. آسانسورهای وینچی معمولاً برای کاربردهای صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شوند.
- 4. آسانسور مغناطیسی:
- این نوع آسانسور شیبدار از نیروی مغناطیسی برای حرکت کابین استفاده می‌کند.
- آسانسورهای مغناطیسی سرعت و دقت بالایی دارند و در کاربردهای خاص مانند حمل و نقل مواد خطرناک استفاده می‌شوند.
اجزای اصلی آسانسور شیب دار
آسانسورهای شیبدار به طور کلی از اجزای زیر تشکیل شده‌اند:
• کابین (Platform):
قسمت متحرک آسانسور است که افراد یا بار بر روی آن قرار می‌گیرند و در آسانسور های شیبدار بر روی ریل حرکت می کند. معمولاً از مواد سبک و مقاوم ساخته می‌شود تا ظرفیت باربری مناسبی داشته باشد.
• ریل‌ها (Rails):
مسیر حرکت کابین را مشخص می‌کنند و از جنس فولاد مقاوم ساخته می‌شوند. ریل‌ها باید به صورت دقیق و تراز نصب شوند تا حرکت کابین روان و ایمن باشد.
• موتور (Motor):
نیروی محرکه اصلی آسانسور را تامین می‌کند. انواع مختلفی از موتورها مانند موتورهای الکتریکی و هیدرولیکی برای این منظور استفاده می‌شوند.
• سیم‌بکسل (Cable):
نیروی موتور را به کابین منتقل می‌کند و باعث حرکت آن می‌شود. سیم‌بکسل باید از جنس باکیفیت و مقاوم در برابر سایش باشد.
• تجهیزات ایمنی (Governor):
شامل ترمزهای اضطراری، کلیدهای قطع اضطراری، حسگرهای مانع و سایر تجهیزات ایمنی برای جلوگیری از حوادث احتمالی است.
• وزنه تعادل (Counterweight):
بخشی از وزن کابین و بار را خنثی می‌کند و به کاهش بار موتور کمک می‌کند.این امر باعث افزایش عمر مفید موتور و کاهش مصرف انرژی می‌شود.
• تابلو فرمان (Control Panel):
کلیه عملکردهای آسانسور را کنترل می‌کند و شامل مدارهای الکترونیکی، کلیدها و نمایشگرها است. با استفاده از تابلو فرمان می‌توان سرعت، جهت حرکت و توقف آسانسور را کنترل کرد.
• سیستم ترمز (Brake System):
در مواقع اضطراری یا هنگام توقف آسانسور در ایستگاه‌ها فعال می‌شود و از حرکت کابین جلوگیری می‌کند.
• درب‌های ایمنی (Safety Doors):
از ورود افراد به داخل چاه آسانسور و یا بیرون کابین در هنگام حرکت جلوگیری می‌کنند. این درب‌ها معمولاً به صورت خودکار باز و بسته می‌شوند.
• سیستم‌های ایمنی (safety system):
شامل سنسورهای ایمنی، کلیدهای اضطراری، محدودکننده‌های حرکت و سایر تجهیزات ایمنی است که برای حفاظت از افراد و تجهیزات استفاده می‌شوند.
• پایه‌ها و سازه (Frame):
کل سیستم آسانسور را پشتیبانی می‌کند و باید به اندازه کافی مقاوم باشد تا وزن کابین، وزنه تعادل و سایر اجزا را تحمل کند.
نحوه عملکرد آسانسور شیبدار
عملکرد کلی آسانسورهای شیبدار به این صورت است که با فشردن دکمه فراخوان، سیگنالی به تابلو فرمان آسانسور ارسال می‌شود. تابلو فرمان ، دستور حرکت را به موتور می‌دهد و موتور با ایجاد نیرو، کابین را روی دو ریلی که در دو طرف انتهایی کابین قرار دارد با توجه به شیب زمین به سمت بالا یا پایین حرکت می‌دهد. حسگرهای ایمنی در طول مسیر حرکت، وضعیت کابین را کنترل می‌کنند و در صورت بروز هرگونه مشکل، سیستم را متوقف می‌کنند.
مزایا و معایب آسانسورهای شیبدار
آسانسورهای شیبدار به عنوان راه حلی برای جابجایی افراد و بار در مسیرهای شیبدار، کاربردهای فراوانی پیدا کرده‌اند. اما مانند هر دستگاه دیگری، این نوع آسانسورها نیز دارای مزایا و معایبی هستند که در ادامه به بررسی آن‌ها میپردازیم:
مزایای استفاده از آسانسورهای شیبدار :
• دسترسی آسان برای افراد با محدودیت‌های حرکتی: آسانسورهای شیبدار امکان دسترسی آسان و ایمن را برای افراد معلول، سالمندان و افرادی که دارای مشکلات حرکتی هستند، فراهم می‌کنند.
• کاربرد در فضاهای محدود(غالبا شیب 30 تا 75 درجه): در مکان‌هایی که امکان نصب آسانسورهای عمودی وجود ندارد، آسانسورهای شیبدار گزینه مناسبی هستند.
• ایمنی بالا: تجهیزات ایمنی پیشرفته، خطر سقوط و سایر حوادث را به حداقل می‌رساند. آسانسورهای شیب دار مجهز به سیستم‌های ایمنی پیشرفته‌ای هستند که از بروز حوادث جلوگیری می‌کنند. در آسانسور شیبدار می توان حسگر تشخیص مانع (مانعی که بر سر راه کابین و مجاور ریل ها قرار گیرد در فضا های آزاد تفریحی ) یا سیستم تشخیص ظرفیت کابین را نصب کرد
• افزایش کارایی: آسانسورهای شیبدار امکان جابه‌جایی سریع و آسان افراد و بار را فراهم می‌کنند و در نتیجه باعث افزایش بهروری می‌شوند.
• ظرفیت بالا: برخی از مدل‌های آسانسورهای شیبدار دارای ظرفیت بالایی هستند و می‌توانند برای جابجایی بارهای سنگین نیز استفاده شوند.
• انعطاف‌پذیری بالا: آسانسورهای شیبدار را می‌توان در انواع مختلف ساختمان‌ها (خانه ها، مراکز اداری، تجاری و صنعتی) و فضاهای تفریحی با توجه به نیازهای خاص نصب کرد.
• تنوع در طراحی و مدل: آسانسورهای شیبدار در طرح‌ها و مدل‌های مختلفی تولید می‌شوند و می‌توان آن‌ها را با توجه به نیاز و فضای موجود انتخاب کرد.
• زیبایی بصری: برخی از مدل‌های آسانسورهای شیبدار دارای طراحی زیبا و مدرن هستند و می‌توانند به عنوان یک عنصر دکوراتیو در فضا استفاده شوند.
معایب آسانسورهای شیبدار:
• هزینه بالا: به طور کلی، هزینه نصب و نگهداری آسانسورهای شیبدار نسبت به آسانسورهای عمودی بیشتر است.
• سرعت پایین: سرعت حرکت آسانسورهای شیبدار معمولاً کمتر از آسانسورهای عمودی است.
• اشغال فضای بیشتر: این آسانسورها به فضای بیشتری برای نصب نیاز دارند.
• تأثیر عوامل محیطی: ریل‌ها و سایر اجزای فلزی آسانسورهای شیبدار در معرض عوامل محیطی مانند رطوبت و بارندگی قرار دارند و ممکن است در طولانی مدت دچار خوردگی شوند.
• محدودیت در زاویه شیب: زاویه شیب آسانسورهای شیبدار محدود است و برای سطوح بسیار شیبدار توصیه نمی شوند.
* با توجه به مزایا و معایب ذکر شده، انتخاب آسانسور شیبدار بستگی به عوامل مختلفی از جمله بودجه، فضای موجود، نیازهای کاربران و شرایط محیطی دارد. در صورتی که قصد استفاده از آسانسور شیبدار را دارید، بهتر است با متخصصان شرکت افلاک مهر در این زمینه مشورت کنید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.
کاربردهای آسانسور شیب دار
• ساختمان‌های مسکونی: دسترسی آسان به طبقات مختلف، باغچه و تراس و حتی خانه های ویلایی
• مراکز تجاری: تسهیل دسترسی به طبقات مختلف و پارکینگ مانند آنچه در تصویر فوق میبینیم
• بیمارستان‌ها: جابه‌جایی بیماران و تجهیزات پزشکی
• هتل‌ها: دسترسی به اتاق‌ها و امکانات رفاهی
• کارخانه‌ها و انبارها: جابه‌جایی بارهای سنگین و تجهیزات صنعتی مانند آنچه در تصویر مجاور
• مکان‌های عمومی: دسترسی آسان به اماکن عمومی برای افراد با محدودیت‌های حرکتی
عوامل موثر در انتخاب آسانسور های شیب دار
• تعیین ظرفیت و مسافت حرکت: قبل از انتخاب آسانسور، باید ظرفیت بار و مسافت حرکتی مورد نیاز را مشخص کرد.
• انتخاب نوع محرک مناسب: نوع محرک آسانسور یا همان موتور آن باید با توجه به شرایط محیطی و نیازهای کاربری انتخاب شود.
• رعایت استانداردهای ایمنی: آسانسور باید مطابق با استانداردهای ایمنی ملی و بین‌المللی نصب و راه‌اندازی شود.
• مشاوره با متخصصین: برای انتخاب و نصب آسانسور، بهتر است از مشاوره متخصصین مجرب استفاده شود.
• نوع ساختمان: نوع ساختمان(تجاری-اداری-صنعتی)و شرایط محیطی
• بودجه: تعیین بودجه برای خرید و نصب آسانسور
• طراحی و زیبایی: انتخاب آسانسور با طراحی متناسب با محیط از جمله مهم ترین عواملی است که باید به آن توجه کرد که در ادامه به شرح مختصری از آن میپردازیم…
طراحی آسانسور شیبدار
طراحی آسانسور های شیب دار نیز همانند آسانسور های استاندارد و معمولی عمودیست که کمی دستخش تغییرات شده است و نیاز به ملاحظات فنی و تخصصی دارد.
برای طراحی این نوع از آسانسور ها ابتدا باید کارشناسان فنی شرکت به محل احداث آسانسور مراجعه کنند. پس از بازدید از محل نصب و بررسی شیب مسیر، ابعاد فضا، وزن بار ، ترافیک حدودی مسافران و انجام بررسی ها و کارشناسی های لازم، نقشه ی کلی آسانسور و محل استقرار آن کشیده شود و پلن های مختلف اجرا به کارفرما ارائه شود.
تا کار فرما بتواند با توجه به بوجه و سلیقه ی خود بهترین طرح ممکن را انتخاب کند.
پس از انتخاب پلن توسط کارفرما ، طراحی دقیق آسانسور توسط متخصصین که شامل پلان مقاطع و جزئیات فنی است آغاز می شود
در طراحی، نوع کاربری آسانسور (مسکونی،اداری،تجاری و یا صنعتی) و تعیین مشخصات فنی مانند طول مسیر حرکت، ظرفیت کابین، سرعت حرکت و سیستم محرکه ی آن تاثیرگذار است.
و در انتها محصول نهایی طراحی برای تهیه ی کابین مناسب و قطعات مورد نیاز و منتاژ کردن آن ها به منظور تولید سیستم به قسمت مربوطه ارسال می شود و در نهایت نصب آسانسور با توجه به استاندارد های ایمنی صورت خواهد گرفت.
در آخر هم انجام آزمایشات مختلف بر روی آسانسور برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن آن الزامیست.
در ادامه یک نمونه از طراحی آسانسور شیب دار را مشاهده می کنید.
آسانسور شیب دار پارکینگ(راه حلی هوشمند برای پارکینگ های طبقاتی)
آسانسورهای شیبدار پارکینگ، دستگاه‌هایی هستند که برای جابجایی خودروها بین طبقات مختلف پارکینگ طراحی شده‌اند. این آسانسورها در واقع رمپ‌های متحرکی هستند که به صورت عمودی و افقی حرکت می‌کنند و به رانندگان امکان می‌دهند تا بدون نیاز به رانندگی در مسیرهای شیبدار تند، به راحتی به طبقات مختلف پارکینگ دسترسی پیدا کنند.
چرا بهتر است از آسانسور های شیب دار برای پارکینگ استفاده کنیم ؟
• صرفه جویی در فضا: آسانسورهای شیبدار به دلیل طراحی خاص خود، فضای کمتری نسبت به رمپ‌های معمولی اشغال می‌کنند و در نتیجه امکان ایجاد پارکینگ‌های با ظرفیت بیشتر در یک فضای محدود فراهم می‌شود.
• افزایش ایمنی: با استفاده از آسانسور شیبدار، خطر برخورد خودروها با یکدیگر و آسیب دیدن آن‌ها به حداقل می‌رسد. همچنین، رانندگان بدون نیاز به انجام مانورهای پیچیده، می‌توانند به راحتی خودروهای خود را پارک کنند.
• کاهش آلودگی صوتی: آسانسورهای شیبدار به دلیل عملکرد آرام و بدون صدا، آلودگی صوتی محیط را کاهش می‌دهند.
• افزایش سرعت تردد: با استفاده از آسانسور شیبدار، زمان لازم برای جابجایی خودروها بین طبقات کاهش می‌یابد و در نتیجه ترافیک در پارکینگ کاهش می‌یابد.
• امکان استفاده برای انواع خودرو: آسانسورهای شیبدار به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند انواع خودروها را با ابعاد و وزن‌های مختلف جابجا کنند.
کلام پایانی
آسانسورهای شیب دار به عنوان یک فناوری پیشرفته، نقش مهمی در بهبود دسترسی و تسهیل جابه‌جایی افراد و بار در ساختمان‌ها و فضاهای عمومی ایفا می‌کنند. با توجه به مزایای متعدد این نوع آسانسورها، استفاده از آن‌ها در ساختمان‌های مسکونی(خانه های ویلایی)، تجاری و صنعتی رو به افزایش است.
این آسانسورها علاوه بر حرکاتی نزدیک به خط عمود می توانند به شکل منحنی، مایل و شیب دار نیز حرکت کنند. آسانسورهای شیب دار برای افراد معلول و کسانی که توانایی حرکت از طریق پله ها را ندارند بسیار مفید است.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره در زمینه انتخاب و نصب آسانسور شیب دار، می‌توانید با شرکت افلاک مهر در این زمینه تماس حاصل فرمایید.