آسانسور به عنوان یکی از تجهیزات اساسی و ضروری در ساختمانهای بلندمرتبه، نیازمند سیستمهای پیچیدهای برای عملکرد صحیح و ایمن هستند. یکی از اجزای کلیدی در این سیستمها، سنسورها هستند که وظیفه نظارت، شناسایی و کنترل وضعیتهای مختلف آسانسور را بر عهده دارند. سنسورها در آسانسور به تشخیص موقعیت، سرعت، وزن بار، وضعیت دربها و سایر پارامترهای حیاتی کمک میکنند. این دستگاهها با عملکرد خود به طور مستقیم بر ایمنی، کارایی و راحتی استفاده از آسانسور تأثیر میگذارند. از این رو، شناخت انواع سنسورها و کاربردهای آنها در آسانسورها برای طراحان، مهندسان و حتی کاربران اهمیت ویژهای دارد. شرکت آسانسور افلاک مهر با تهیه لیستی از سنسور های آسانسور، شما را با این تجهیزات حیاتی آشنا میکند
سنسور طبقات (Floor Sensor)
سنسور طبقات وظیفه تشخیص موقعیت دقیق کابین آسانسور و تطابق آن با طبقات مختلف ساختمان را دارد. این سنسورها معمولاً در نزدیکی ریلها یا در داخل چاه آسانسور نصب میشوند و اطلاعات مربوط به موقعیت کابین را به سیستم کنترل ارسال میکنند. با استفاده از این سنسورها، سیستم قادر به توقف کابین در موقعیت دقیق طبقه مورد نظر میشود. این عملکرد دقیق موجب تسهیل جابهجایی مسافران و بهبود تجربه استفاده از آسانسور میشود.
سنسور جریان (Current Sensor)
سنسور جریان به نظارت بر میزان جریان الکتریکی عبوری از موتور آسانسور پرداخته و از عملکرد بهینه سیستم اطمینان حاصل میکند. این سنسورها به سیستم کنترل کمک میکنند تا در صورت بروز هر گونه تغییر غیرعادی در جریان، نظیر افزایش یا کاهش جریان به میزان غیرمجاز، اقدامات پیشگیرانه مانند توقف موتور یا فعالسازی سیستمهای هشدار را انجام دهد. این نوع سنسورها برای جلوگیری از آسیب به موتور و سیستمهای الکتریکی آسانسور و همچنین جلوگیری از خطرات احتمالی بسیار اهمیت دارند.
سنسور تراز (Level Sensor)
سنسور تراز برای شناسایی موقعیت کابین آسانسور در مقایسه با سطح طبقه طراحی شده است. این سنسورها به سیستم کنترل امکان میدهند تا از تراز بودن کابین با سطح طبقه اطمینان حاصل کند و از ورود مسافران یا بارها به داخل کابین در شرایطی که کابین به درستی در سطح طبقه قرار نگرفته باشد، جلوگیری کند. این سنسورها معمولاً در مواقع اضطراری یا برای جلوگیری از وقوع حوادث استفاده میشوند و از بروز تصادفات ناشی از ناهماهنگی سطح کابین با طبقه جلوگیری میکنند.
سنسور اثر هال (Hall Effect Sensor)
سنسور اثر هال بر اساس اصل اثر هال کار میکند که در آن تغییرات میدان مغناطیسی میتواند جریان الکتریکی را تغییر دهد. این سنسورها برای تشخیص موقعیت و حرکت اجسام مغناطیسی در سیستم آسانسور استفاده میشوند. به عنوان مثال، در موتور آسانسور یا سیستم انکودر، سنسور اثر هال میتواند موقعیت دقیق شفت یا حرکت قطعات مغناطیسی را شناسایی کند. این اطلاعات به سیستم کنترل ارسال شده و برای تنظیم سرعت، موقعیت و عملکرد صحیح آسانسور به کار میروند. این سنسورها دقت بالایی دارند و نقش مهمی در کنترل و نظارت بر حرکت آسانسور ایفا میکنند.
سنسور درب آسانسور (Door Sensor)
سنسورهای درب آسانسور برای تشخیص موانع در مسیر دربهای آسانسور طراحی شدهاند. این سنسورها معمولاً از تکنولوژی مادون قرمز یا راداری استفاده میکنند تا هرگونه مانع یا فردی که در مسیر درب قرار دارد را شناسایی کنند. به این ترتیب، از بسته شدن ناخواسته دربها جلوگیری میشود و در صورت وجود مانع، دربها به طور خودکار باز میمانند. این سنسورها به افزایش ایمنی و راحتی مسافران کمک میکنند و از آسیب دیدن افراد یا ایجاد آسیب به سیستم درب جلوگیری میکنند.
سنسور وزن (Weight Sensor)
سنسورهای وزن برای اندازهگیری وزن بار داخل کابین آسانسور به کار میروند. این سنسورها با استفاده از تکنولوژیهای مختلفی مانند سلولهای بار، فشار یا مقاومت الکتریکی، وزن بار را تشخیص میدهند. در صورتی که وزن بار داخل کابین از ظرفیت مجاز آسانسور بیشتر باشد، این سنسورها هشدار میدهند و ممکن است سیستم به طور خودکار از حرکت کابین جلوگیری کند. این ویژگی نه تنها به حفظ ایمنی کمک میکند بلکه به جلوگیری از آسیب به سیستمهای مکانیکی و موتور آسانسور نیز میپردازد.
سنسور انکودر (Encoder Sensor)
سنسور انکودر برای اندازهگیری موقعیت دقیق و سرعت حرکت کابین استفاده میشود. این سنسورها به سیستم کنترل آسانسور اطلاعات دقیقی درباره موقعیت کابین در داخل چاه آسانسور و همچنین سرعت حرکت آن میدهند. انکودرها معمولاً بر اساس تغییرات در زاویه چرخش یک محور کار میکنند و به طور مداوم اطلاعات مربوط به موقعیت و سرعت کابین را به سیستم کنترل ارسال میکنند. این سنسورها به سیستمهای کنترل کمک میکنند تا حرکت کابین به صورت دقیق و بدون خطا انجام شود، که منجر به افزایش ایمنی و راحتی استفاده میشود.
سنسور مادون قرمز (Infrared Sensor)
سنسورهای مادون قرمز در آسانسور برای تشخیص موانع یا حضور افراد در اطراف دربها و داخل کابین استفاده میشوند. این سنسورها به طور معمول در نزدیکی دربهای آسانسور نصب میشوند و میتوانند افراد یا موانعی که به صورت غیرمستقیم در مسیر درب قرار دارند را شناسایی کنند. به این ترتیب، از بسته شدن دربها بر روی افراد جلوگیری میشود. همچنین، در صورت وجود موانع در مسیر درب، این سنسورها باعث میشوند دربها باز بمانند تا از وقوع حوادث ناخواسته جلوگیری شود. سنسورهای مادون قرمز یکی از اجزای کلیدی در افزایش ایمنی و راحتی مسافران هستند.
سنسور دما (Temperature Sensor)
سنسورهای دما در آسانسور برای اندازهگیری دمای داخلی کابین یا موتورخانه استفاده میشوند. این سنسورها به طور مداوم دما را نظارت کرده و در صورت افزایش بیش از حد دما، هشدارهای لازم را به سیستم کنترل ارسال میکنند. دمای بالا میتواند نشانهای از مشکلات احتمالی مانند افزایش بار موتور، خرابی سیستم تهویه یا نقص در سیستم الکتریکی باشد. استفاده از این سنسورها به پیشگیری از آسیب به سیستمهای الکتریکی یا مکانیکی و جلوگیری از وقوع حوادث مرتبط با حرارت کمک میکند.
سنسور فشار (Pressure Sensor)
سنسورهای فشار در سیستمهای هیدرولیک آسانسور برای اندازهگیری فشار مایع هیدرولیک به کار میروند. این سنسورها فشار سیستم را در هر لحظه اندازهگیری کرده و اطلاعات دقیق به سیستم کنترل ارسال میکنند. فشار غیرمجاز در سیستم هیدرولیک میتواند نشاندهنده مشکلاتی همچون نشتی، آسیب به پمپ یا خرابی قطعات هیدرولیکی باشد. به کمک این سنسورها، سیستم قادر خواهد بود که در صورت بروز هرگونه تغییر غیرطبیعی در فشار، اقدامات حفاظتی نظیر توقف آسانسور یا کاهش فشار را انجام دهد و از آسیب به سیستم جلوگیری کند.
سنسور نشت (Leak Sensor)
سنسورهای نشت برای شناسایی نشتهای احتمالی در سیستمهای هیدرولیک یا الکتریکی آسانسور طراحی شدهاند. این سنسورها با شناسایی نشت مایع هیدرولیک یا نشت برق، به سرعت به سیستم کنترل هشدار میدهند. نشت در سیستم هیدرولیک میتواند به کاهش کارایی آسانسور و حتی خطرات ناشی از آتشسوزی در سیستمهای الکتریکی منجر شود. سنسورهای نشت به طراحان و نگهدارندگان آسانسور این امکان را میدهند که بهطور پیشگیرانه نسبت به تعمیرات لازم اقدام کنند و از بروز مشکلات جدی جلوگیری کنند.
سنسور لرزش (Vibration Sensor)
سنسورهای لرزش برای شناسایی ارتعاشات غیرمعمول در اجزای مکانیکی آسانسور به کار میروند. این سنسورها به طور مداوم به نظارت بر عملکرد بخشهای مختلف سیستم مانند موتور، گیربکس، ریلها و کابلها پرداخته و در صورت شناسایی ارتعاشات غیرطبیعی، هشدارهایی به سیستم کنترل ارسال میکنند. ارتعاشات غیرمعمول میتواند نشاندهنده مشکلات مکانیکی مانند سایش قطعات، خرابی بلبرینگها یا عدم توازن در موتور باشد. سنسورهای لرزش کمک میکنند تا این مشکلات در مراحل اولیه شناسایی شده و از خرابیهای جدیتر و هزینهبر جلوگیری شود.
سنسور تشخیص حضور (Presence Detection Sensor)
سنسور تشخیص حضور برای شناسایی افراد داخل کابین یا نزدیکی دربهای آسانسور طراحی شده است. این سنسورها معمولاً از تکنولوژیهای مختلفی مانند مادون قرمز یا راداری استفاده میکنند تا هرگونه حضور یا حرکت در اطراف آسانسور را شناسایی کنند. به عنوان مثال، در صورت قرار داشتن فردی در نزدیکی دربهای آسانسور، سنسور میتواند مانع از بسته شدن دربها شود. همچنین، این سنسورها به افزایش ایمنی کمک کرده و از وقوع حوادثی مانند بسته شدن دربها بر روی افراد جلوگیری میکنند.
سنسور توقف اضطراری (Emergency Stop Sensor)
سنسور توقف اضطراری برای شناسایی فشار بر دکمه توقف اضطراری طراحی شده است. زمانی که یکی از مسافران دکمه توقف اضطراری را فشار دهد، این سنسور به سیستم هشدار میدهد و باعث توقف فوری حرکت آسانسور میشود. این ویژگی به مسافران این امکان را میدهد که در شرایط اضطراری، مانند احساس خطر یا بروز مشکل در آسانسور، به سرعت سیستم را متوقف کرده و ایمنی خود را تضمین کنند. سنسور توقف اضطراری یکی از اجزای حیاتی در سیستمهای ایمنی آسانسور است که برای مقابله با شرایط غیرمنتظره ضروری است.
سنسور کدوری (Tilt Sensor)
سنسور کدوری برای شناسایی تغییرات در زاویه کابین آسانسور و جلوگیری از واژگونی یا کج شدن کابین به کار میرود. در صورتی که کابین از تراز افقی خود خارج شده و زاویه غیرطبیعی پیدا کند، سنسور کدوری این تغییرات را تشخیص داده و به سیستم کنترل هشدار میدهد. در این صورت، سیستم میتواند اقدامات حفاظتی مانند متوقف کردن آسانسور یا فعال کردن سیستمهای اصلاحکننده را انجام دهد. این سنسورها به ویژه در آسانسورهای هیدرولیک و سیستمهای پیچیدهتر کاربرد دارند تا از وقوع حوادث و آسیب به کابین و مسافران جلوگیری شود.
سنسور سیگنال (Signal Sensor)
سنسور سیگنال برای ارسال و دریافت سیگنالهای الکتریکی بین اجزاء مختلف سیستم آسانسور استفاده میشود. این سنسورها اطلاعاتی را از قسمتهای مختلف مانند کابین، دربها، موتور و سیستمهای کنترل به یکدیگر منتقل میکنند و امکان هماهنگی و کنترل دقیق آسانسور را فراهم میآورند. به عنوان مثال، سنسورهای سیگنال میتوانند وضعیت دربها، موقعیت کابین یا بار داخل آن را به سیستم کنترل ارسال کنند تا عملیات به طور خودکار و بدون خطا انجام شود. این سنسورها برای عملکرد هماهنگ و بیوقفه آسانسور ضروری هستند و به حفظ ایمنی و کارایی سیستم کمک میکنند.
نتیجهگیری:
با توجه به پیشرفتهای تکنولوژی، سنسورهای مختلفی در آسانسورها به کار میروند که هر کدام وظیفه خاص خود را در تضمین ایمنی، بهبود عملکرد و راحتی مسافران دارند. از سنسورهای ساده مانند سنسورهای درب و وزن تا سنسورهای پیچیدهتر مانند سنسورهای لرزش و نشت، همه این دستگاهها به طور هماهنگ عمل کرده و از بروز مشکلات و حوادث جلوگیری میکنند. استفاده از این سنسورها نه تنها به افزایش طول عمر آسانسور کمک میکند، بلکه امنیت و راحتی کاربران را نیز تضمین مینماید. بنابراین، بهرهگیری از سنسورهای پیشرفته در طراحی و نگهداری آسانسورها، به عنوان یک عامل مهم در صنعت حمل و نقل عمودی، ضروری است.